หนูต้นน้ำ ชีวิตเป็นเรื่องยุ่งยาก ลำบากและซับซ้อน เป็นความจริงที่ทุกคนปฏิเสธกันไม่ได้ แต่ก็เหมือนการทำงานศิลปน่ะนะ บางคนก็ทำงานอย่างลวก ๆ หยาบ ๆ ไม่ต้องมีรายละเอียด แต่คนมากมายก็ให้ความใส่ใจกับรายละเอียด สนใจใสใจกับความซับซ้อน เพราะรู้สึกว่าชีวิตที่เกิดมาให้สมองในการคิดพิจารณามามากมายหากไม่ใช้ก็อาจเสียเปล่าในความเป็นมนุษย์ อย่างกรณีของหนู หากหนูจะมองชีวิตอย่างหยาบ ๆ หนูก็คงไม่ต้องลำบากอย่างทุกวันนี้ แต่หนูก็รู้ดีว่า เพียงใช้ความเพียรพยายามเดินรอดอุโมงมืดวันนี้ไปได้ แสงสว่างรอหนูอยู่ปลายทาง หนูมีความเชื่อและศรัทธาในชีวิตที่เกิดมาต้องต่อสู้ต้องพยายาม ต้องอดทน ต้องใช้ทั้งพละกำลังกายและกำลังใจในการเดินฝ่าต่อไป หนูอาจน้อยใจที่ไม่มีพ่อแม่ครอบครัวคอยดูแลส่งเสีย ต้องทำทุกอย่างด้วยตัวเอง แต่นี่คือความภาคภูมิใจในศักดิ์ศรีของความเป็นคน เป็นมนุษย์ี่ไม่ปล่อยชีวิตให้ดำเนินไปเพียงกินนอนถ่ายและสือบพันธ์ แต่ชีวิตงามเพราะการได้ต่อสู้อย่างมีชั้นเชิงไม่ได้โกงชาติโกงแผ่นดิน เท่านี้ก็คือผลกำไรที่ได้เกิดมาเป็นมนุษย์และคิดได้ทำได้เลือกได้ดีกว่าสัตว์โลกทั่วไป อาจารย์เข้าใจถึงความเหนื่อยล้าจนเกิดความรู้สึกท้อแท้ที่ต้องทำงานช่วยเหลือตัวเอง ส่งเสียตัวเอง แต่นี่เพราะหนูเลือกที่จะทำ อย่างที่บอกหนูจะเลือกไม่ทำก็ได้ หรือทำอย่างเด็กผู้หญิงมากมายที่ขายอิสระภาพโยนเกียติและศักดิ์ศรีของตัวเองท้ิงเพื่อจะได้อยู่สบายมีคนดูแลส่งเสีย ซึ่งหนูเลือกที่จะช่วยตัวเอง นับว่าน่าชื่นชมและน่าภาคภูมิใจในตนเอง นับว่าหนูได้เดินมาถูกทางแล้ว เพียงแต่หนูต้องตระหนักรู้ เคารพในการตัดสินใจของตนเอง และจัดการการดำเนินชีวิตให้เป็นระบบมากกว่านี้ หนูไม่ได้บอกว่าทำงานอะไร จึงใช้เวลายาวนานขนาดนั้น - 14 ถึง 15 ชั่วโมง ทีว่าเรียนเสาร์อาทิตย์ เรียนอะไรระดับไหน มหาวิทยาลัยหรือ กศน? ถ้าเหนื่อยนัก หากความจำเป็นในการทำงานมีมากกว่า การเรียน ก็หยุดเรียนไปบ้างเป็นระยะ ๆ จะได้พอมีเวลาพักผ่อนให้เพียงพอบ้าง จะได้มีพลังก้าวเดินต่อไป หรือใกล้จบแล้ว ระดับไหน จะช่วยส่งเสริมการทำงานให้ดีขึ้นหรือไม่ จำเป็นต้องเร่งรีบไหม บางครั้งเราต้องเลือกที่จะทำอย่างหนึ่งและวางอีกอย่างหนึ่งไว้ก่อน หากจะทำทั้งสองอย่างในขณะที่เราไม่พร้อม ไม่แข็งแรงเพียงพอก็จะทำให้เหน่ือยเสียการงานการเรียนได้ ต้องประเมินผ่อนสั้นผ่อนยาวนะ ถามตัวเองซิว่าที่เหนื่อยท้อเพราะเราแบกรับหน้าที่ภาระมากเกินไปหรือไม่ พอจะวางลงสักหน่อยค่อยเดินต่อจะได้ไหม เรื่องผู้ชาย ก็เข้าใจหรอกว่าเหงา หรืออยากมีเพ่ือนรู้ใจ แต่เราก็ต้องมีความเชื่อในการตัดสินใจว่า ตอนนี้เขาดีเราจึงเลือกคบด้วย ไม่ใช่กล้า ๆ กลัว ๆ หรือคบแล้วไม่แน่ใจไม่สบายใจ เราจะคบต่อไปทำไม อยู่คนเดียวไม่ดีกว่าหรือ หรือจะหาคนที่ดีกว่านี้จะได้ไหม อะไรที่ยุ่งยากและสร้างความสับสนท้อแท้ก็ปล่อยมันไปบ้าง อย่าไปแบกรับไว้ลำพัง เลือทำเฉพาะส่ิงที่สร้างและทำแล้วสร้างสุขมีอนาคต ก็ต้องมุ่งหน้าเดินต่อไปอย่างกล้าหาญและเบิกบาน จงภูมิใจเชื่อในการตัดสินใจของตัวเองขณะนี้ ชีวิตก็อย่างนี้แหละ ทุกข์บ้างสุขบ้างเคล้ากันไป ไม่เป็นไรเดี๋ยวเราก็เดินถึงปลายทางแสงสว่างนั่น ขอเป็นกำลังใจให้โชคดี!